Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Centaurea calcitrapa & Gladiolus x byzantinus

fotò
fotò
Cauco-trepo

Centaurea calcitrapa

Asteraceae Compositae

Àutri noum : Chaucho-trepo, Cauco-tripo, Trauco-tripo, Auriolo-masclau.

Noms en français : Centaurée chausse-trape, Centaurée étoilée.

Descripcioun :
La cauco-trepo trachis dins lis ermas e lis endré riche en azoute. Avisas-vous de ié pas marcha dessubre à pèd-descaus ! Se recounèis à la primo à soun estello pougnènto au mitan de la rouseto de fueio. L'estiéu fai de flour coumpausado roso d'ounte parton de lònguis espino blanco.

Usanço :
La planto èi manjadisso mai di proun amaro : "amar coume uno cauco-trepo" (TdF). Un pau óublidado, èi pamens di proun vertuouso. Se n'en servié à passa tèms pèr ajuda à leva li graviho dóu ren e dóu fege. Sèmblo que servié peréu pèr avourta (P. Lieutaghi, op.cit. p. 143).

Port : Erbo
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico

Gènre : Centaurea
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cardueae
Ordre : Asterales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms - Estiéu - Autouno

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Jun à óutobre

Liò : Ermas - Tepiero seco - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Centaurea calcitrapa L., 1753

fotò
fotò
Coutèu(-de-Bizànci)

Gladiolus x byzantinus

Iridaceae

Àutri noum : Coutelas, Coutelo, Glaujòu, Glai, Coutelet.

Nom en français : Glaïeul de Byzance.

Descripcioun :
Lou coutèu-de-Bizànci duerb à la primo si poulìdi flour dins li prado e ermas secarous de Prouvènço pas trop liuen de la mar. Es un bastard naturau entre Gladiolus italicus e Gladiolus dubius. A li coulour dóu premié e un pau la larjour dóu segound. D'efèt li tepalo d'en aut sus li coustat soun pu larg que li dóu coutèu d'Itàli. Peréu lis antèro soun pu courteto (fotò) e li grano un pau alado, mai pas tant que pèr Gladiolus dubius.

Usanço :
Li coutèu coume la maje part dis Iridaceae soun empouisounant.

Port : Erbo
Taio : 0,6 à 1,5 m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gladiolus
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Mars à mai

Liò : Prado - Ermas - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Gladiolus x byzantinus Mill., 1768 (= Gladiolus communis subsp. byzantinus (Mill.) Douin, 1931 )

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
RR
R
R
ges
R
ges

Centaurea calcitrapa & Gladiolus x byzantinus

C
CC
C
C
RR
R
ges
ges

Coumpara Cauco-trepo emé uno autro planto

fotò

Coumpara Coutèu(-de-Bizànci) emé uno autro planto

fotò